Laureaten Junior Journalist

Gepubliceerd door Davidsfonds op 16 april 2023

Op zondag 16 april verzamelden jonge journalisten-in-wording zich in het Vlaams Parlement voor de Junior Journalist prijsuitreiking.

En wat hebben ze een lange weg afgelegd. In september - niet toevallig het begin van een nieuw cultureel jaar - gingen de Davidsfonds afdelingen op pad om contact te leggen met scholen vol beloftevolle leerlingen. Kinderen van het vijfde leerjaar tot het zesde middelbaar kregen de kans om met het thema #trots en #lokale helden aan de slag te gaan en in journalistieke stijl een tekst neer te pennen. Voor de jongeren waar geen afdeling actief is of waar de afdeling geen schrijfwedstrijd organiseerde, werd er zelfs een virtuele klas samengesteld.

Per afdeling werden er met een zelfgekozen jury lokale winnaars uitgeroepen. En wie lokaal wint, maakt kans op nationale winst! De afdelingen hadden tot mid-januari tijd om hun winnaar per reeks (1 t.e.m. 4) door te sturen. Daarna werd er een nationale jury van experten op de teksten losgelaten, bestaande uit leerkrachten, schrijvers en journalisten.

De lijst van laureaten bestond uit de top 5 in reeks 1 (vijfde en zesde leerjaar basisonderwijs) en 2 (eerste en tweede jaar secundair onderwijs), en de top 3 in reeks 3 (derde en vierde jaar secundair onderwijs) en 4 (vijfde en zesde jaar secundair onderwijs). Zij kregen een welverdiende uitnodiging voor de nationale prijsuitreiking van Junior Journalist in het Vlaams Parlement. Deze organisatie was een samenwerking met Taaltrofee Nederlands, een initiatief dat mede gedragen wordt door Davidsfonds Ieper. (https://taaltrofeenederlands.be/)

Voor meer info en leuke nieuwtjes, volg ons op www.facebook.com/juniorjournalist

De vijftien juryleden

De vijftienkoppige jury bestaat uit Marthe Verelst, Adhemar Vanacker, Hadjira Hussain Khan, Ria Pans, Katrien De Roo, Joos Croes, Annemie Debouck, Kaat Bas, Erik Van Melkebeke, Sofie Verbrugge, Stijn Moechars, Johan Strobbe, Nele Declercq, Noëmi Plateau en Elise Renckens.

Samen hebben ze de teksten gewikt en gewogen, menig artikel welbevonden, en uiteindelijk de knoop doorgehakt.
De teksten van de top 5 van reeks 1 en 2, en de top 3 van reeks 4 en 5 kan je hieronder lezen!

REEKS 1: 5de en 6de leerjaar basisonderwijs

1. Juta Schelfthout – Vuilzeke is niet langer het vuilste dorp

Om 12 uur stipt afgelopen zondagmiddag 23 oktober rolde de poort van de loods in de Blikjesstraat in Vuilzeke open. Voor de poort stonden alle buurtbewoners ongeduldig te wachten. Binnen kon je geklop, gezaag en gehamer horen. Was Joris W. nog volop bezig om zijn uitvinding af te werken? Zou hij wel op tijd klaar zijn?

"Onmogelijk!"

Een paar dagen geleden had Joris W., een jongen van 11 die op basisschool Het Vuile Hoekske zat en al eerder slimme uitvindingen bedacht voor problemen in het dorp, affiches gemaakt en in heel het dorp opgehangen. Daarop stond een opvallende titel: ‘Kom kijken, kom kijken, het is waar ... ik heb de oplossing tegen zwerfvuil klaar'. Het nieuws was in 1 dag door heel het dorp verspreid. Bijna niemand geloofde Joris W., maar toch waren de buurtbewoners nieuwsgierig en kwamen ze een kijkje nemen. Ook Roberto Zuurpruim was er bij: ”Hoe zou een jongen van 11 jaar nu een oplossing kunnen bedenken voor een probleem dat zo erg is?” Ook Marietje Slechtgezind dacht er zo over: “Een oplossing voor dit probleem? Dat is onmogelijk, dat krijgt niemand voor elkaar!"

Vuilste dorp van het land

In Vuilzeke was zwerfvuil inderdaad een groot probleem. In het dorp waren er meer ratten dan katten of andere huisdieren. Overal lagen blikjes, snoeppapiertjes en hoopjes restafval. Niemand deed de moeite om afval in de vuilbak te gooien, daar waren de mensen te lui voor. Het stonk er altijd en daarom had iedereen steeds een wasknijper op zak. Vorig jaar kreeg Vuilzeke nog de prijs voor ‘Vuilste dorp van het land’ van de Minister van Vuile Zaken. De burgemeester was niet blij met de prijs. "Het is een ramp!", zei hij daar toen over  in  deze krant. “Niemand zal hier nog willen komen wonen en ook de toeristen zullen wegblijven." Een oplossing voor het zwerfvuilprobleem was dringend nodig. Ook de burgemeester stond zondag in spanning voor de poort te wachten: "Hopelijk is het mijn kostbare tijd waard!"

Dé onthulling

De poort ging open. Alle buurtbewoners verwachtten iets groots. Maar wat ze zagen was het tegenovergestelde. Ze zagen alleen Joris, verder niets. De mensen waren teleurgesteld en kwaad. "Wat een tijdverspilling", zei de burgemeester. En Roberto Zuurpruim riep: “Wel, waar is jouw uitvinding nu?" Joris haalde diep adem en zei heel rustig: ”De uitvinding staat recht voor mij.” Niemand begreep er iets van. Het was stil, hier en daar was er gemompel te horen. En plots riep iemand: "Dat is geniaal!" Het gemompel werd steeds luider en hier en daar begonnen buurtbewoners te klappen voor Joris. Uiteindelijk klonk er luid gejuich. Joris vroeg stilte en zei: “Jullie zijn de oplossing tegen zwerfvuil! Als niemand vanaf nu nog iets op de grand gooit en iedereen z’n steentje bijdraagt dan is ons probleem opgelost.” Daarna barstte een feest los in Vuilzeke dat heel lang duurde en daarbij viel geen enkel blikje of papiertje op de grond. Alles ging netjes de vuilbak in. Intussen begonnen de inwoners ook het afval in de straten op te ruimen.

Prijs teruggeven

Ook de gemeenten in de buurt reageren enthousiast en zijn geïnteresseerd om het idee over te kopen, zo vernam onze krant intussen. En de Minister van Vuile Zaken liet nog weten dat Vuilzeke de prijs voor ‘Vuilste dorp van het land’ moet teruggeven. De burgemeester vindt dat niet erg: ”Met veel plezier geven we de vuilnisbeker door aan onze buurgemeente Stinkebeke."

2.  Isaac Konan – Helden

3. Matteo Vandenbroucke – Jongeren uit Grasheide redden skatepark van sloop

4. Yael Verhaeghe – Mijn grote held!

5. Leandro Van den Brande – Van doelwit naar superheld

REEKS 2: 1ste en 2de jaar secundair onderwijs

1. Nelle Van Damme - #lokale held #trots interview

#lokale held # trots interview

Als u me een me een half jaar geleden zou gevraagd hebben wie mijn lokale held was, zou ik met zekerheid gezegd hebben ‘de geweldige voetballer Jelle Van Damme’. Hij was ooit een profvoetballer bij Anderlecht, Standard en speelde ook enkele jaren bij de Rode Duivels. Hij is geboren in Lokeren en is daar dus ook opgegroeid. Hij is zeker en vast mijn grote voetbalvoorbeeld. Ik vind hem een kanjer op het veld en ik mag hem ook Jay noemen.

Maar we zijn ondertussen al een half jaar verder. En in een half jaar gebeuren absoluut veel dingen. En daar kan ik van meespreken. In een half jaar tijd kan een held een superheld worden. Maar er kunnen ook helden zomaar verdwijnen. ’From hero to zero’ zeggen ze dan. In een half jaar tijd kunnen er ook nieuwe helden in je Ieven komen. In mijn geval is dat zo. Ik vertel graag hoe iemand plots mijn allergrootste held is geworden. ledereen kent de superheld ‘Thor’ wel. Je hebt hem vast en zeker al gezien op trailers en films. Je zou denken: “Thor? De Hollywoodster, die is nu toch niet zo lokaal en nieuw is hij ook toch niet?” Hij is heel sterk, een dappere strijder. Dat wel! Maar geloof me, hij is nog niet half zo dapper als mijn lokale held, onze Thor. Mijn neefje, 11 jaar en een kleine, wilde wittekop maar met een hart van goud. Hij heeft een strijdlust waar Superman, Batman, Wolverine of Iron Man alleen maar van kunnen dromen.

Ik spreek af met Thor voor dit interview in Gent. Het is geen leuke speeltuin waar we naar toe gaan, maar ons interview vindt plaats in de wachtkamer van de ‘bunker’ in het UZ. Binnen 10 minuutjes verdwijnt Thor in de bunker, zet hij zijn superheldenmasker op en gaat hij moedig het gevecht aan met de laserstralen. Het is een oneerlijke strijd zou je denken, maar met al Thor zijn superpower ‘optimisme’ verslaat hij met gemak de clinaxlasers.

Tussen 2 salto’s in elke gang door vraag ik aan Thor waarom hij elke dag, zeven weken aan een stuk, het gevaar in de bunker moet trotseren. Twee maanden geleden ontdekten de dokters een zeer zeldzame kwaadaardige hersentumor. Uniek is Thor wel, want maar een paar kinderen over de hele wereld hebben deze tumor. Ik wist dit natuurlijk al, want we kregen dit onverwachte nieuws op onze jaarlijkse familiereis te horen. Het nieuws sloeg in als een bom en deed ons allemaal ontzettend veel pijn. Toen ik vroeg hoe hij het monster in zijn hoofd echt gaat verslaan, was ‘met bestrating en chemopilletjes’ zijn antwoord. Zijn donderhamer Iaat hij voorlopig nog even thuis. Maar zijn portie vechtlust en doorzettingsvermogen is zo krachtig. Hij loopt met zijn badge in zijn hand naar de bunker! Hij zwaait nog eens naar mij. We luisteren mee naar zijn zelfgekozen pianomuziek en wachten. Even later springt hij plots weer de gang in. Hij lacht. “Mijn record verbroken”, roept hij.

Wat ben ik trots op mijn held! Het verleden kunnen we niet veranderen, wat de toekomst brengt dat weten we niet. We leven met onze familie in het nu. In het Thortijdperk. Jelle blijft mijn held! Zeker en vast! Maar mijn superheld.......... dat is Thor!

2. Fleur Cornelissen – Hoe word je een echte held?

3. Marthe Castenmiller - #lokale held

4. Astrid Velghe – Het land van mens en dier

5. Marthe Declerck – Mijn grote voorbeeld

REEKS 3: 3de en 4de jaar secundair onderwijs

1. Ségolène Daubresse – Ma-man, mijn held

MA-MAN, MIJN HELD
Ode aan mijn moeder.

De definitie van mama in de Nederlandse taal is heel erg beperkt: "vrouw die één of meer kinderen gekregen heeft." De mama, zelfstandig naamwoord. (v) moeder, meestal als aanspreekvorm.

Die definitie geeft absoluut niet aan hoe complex MAMA wel is. De definitie zou wat mij betreft helemaal anders moeten luiden. Mijn definitie zou als volgt klinken: "uitzonderlijke persoon, die het geluk van haar kinderen boven alles plaatst, die troost ook al voelt ze zich droevig, die het laatste stukje taart aan haar kinderen geeft ook al lust ze die taart zo graag, die luistert ook al is ze zelf moe, die er altijd is ook al is ze aan het werken, die helpt bij de huistaken ook al heeft ze zelf een job, die elke ochtend opstaat ook al is ze ziek, die zich telkens weer opnieuw zorgen maakt voor haar gezin".

De Franse taal geeft er, dankzij het toevoegen van de letter -n, een andere dimensie aan.

Mama is niet zomaar iemand! In het Frans staat ma-MAN op gelijke vet met alle andere helden zoals Spider-MAN, Super-MAN, Iron-MAN, Bat-MAN en nog vele andere.

Ma-MAN is een superheld met superkrachten. Ma-MAN beheert alles. Niet alleen is ze er telkens voor iedereen, maar daarenboven is ze CEO en financieel directeur van het gezin, ze zou Paul Bocuse don blozen en tegelijk raad kunnen geven aan Freud, ze is geneesheer, knutselaar, taxi-chauffeur, lerares en tuinman. Ma-MAN heeft een zeer ontwikkeld zesde zintuig. Ze wordt het gewaar wanneer haar kinderen zich niet goed voelen, wanneer er iets niet klopt. Ze slaagt erin de monsters, beesten en boemannen die onder het bed verborgen zitten, tegen te houden. Ze kan zelfs haar kinderen in de diepste ellende troosten.

Ma-MAN slaapt nooit. Ze denkt steeds aan haar kinderen. Ma-MAN moet soms ook zelf huilen, maar ze zorgt ervoor dat de kinderen dat niet zien. Ze schuilt dan eventjes in de badkamer om lekker te wenen en komt er dan weer uit alsof er niets is!

Ma-MAN is mijn vertrouweling, mijn beste vriendin, mijn adviseur. Net zoals een superheld de wereld redt van de slechteriken, redt Ma-MAN mijn wereld en verlost ze me van "mijn slechteriken". De dag dat ze me uit het zwembad viste toen we op vakantie waren in het zuiden van Frankrijk, werd ze mijn redder. De dag dat ze het vuur in mijn haar met haar handen doofde, omdat ik te dicht bij een kaars zat, werd ze mijn brandweer-MAN. Als ik op school gepest werd, riep ze de directie, leraren en ouders bij elkaar om als "advocaat" mijn zaak te verdedigen. Telkens als ze op twee weken tijd een mega-feest voor mijn verjaardag organiseert, tovert ze zichzelf plots om in een party-planner.

Vaak luister ik niet. Haar woorden kunnen mij soms irriteren, want ik snap niet altijd wat ze wilt. Ze verveelt me als ze tien keer dezelfde opmerkingen maakt of dezelfde verhalen vertelt, maar toch maakt ze me uiteindelijk altijd aan het lachen. Mama is en blijft de beste moeder ter wereld!

2. Fran Ducheyne – Mijn bed

3. Maneau Vandebosch – Een verhaal van vallen, opstaan en doorgaan

REEKS 4: 5de en 6de jaar secundair onderwijs

1. Yara Dophen – Geld of held?

Geld of held?

In volle coronacrisis beslissen om verpleegkunde te studeren, dat deed mijn zus. Er is al jaren een tekort aan zorgpersoneel en dat werd toen nog eens extra duidelijk. Jammer genoeg is dit nog steeds zo en zal dit niet direct veranderen. Kiezen voor een job in de zorg, heel aantrekkelijk is het niet. De onregelmatige uren, onderbetaald… Gelukkig ziet mijn zus het niet zo.

Ze is gestart in haar derde bachelor, en nee, niet haar laatste jaar zoals de meesten denken. Door hervormingen werd er een extra jaar aan gekoppeld. Extra ervaring aan het front. Zo kun je het dikwijls omschrijven als ze thuis ventileert na haar stage. Of deze zomer, wanneer ze het grootste deel van haar vakantie heeft opgeofferd om bij te springen in een van de onderbemande ziekenhuizen. Net zoals veel andere studenten.

Verpleegkundigen vroegen haar waarom ze zoveel werkte in haar vakantie. Ze zou moeten genieten, want ze zal nog lang genoeg moeten werken, was hun terechte opmerking.  En dat er soms schrijnende toestanden zijn, is niet overdreven. Je eigen lunchpauze opofferen en wat overwerken, het lijkt vanzelfsprekend geworden.

Wanneer patiënten echter het slachtoffer worden, is het tijd om aan de alarmbel te trekken. Als de maaltijdkar klaar staat, maar nog niet iedereen is gewassen om 12u, mogen de patiënten inderdaad wel eens morren. Een uur op het toilet zitten omdat er handen te kort zijn, leuk is dat niet. Er zijn gelukkig al maatregelen genomen, alleen zijn deze ver van voldoende.

De logistieke hulp is meer dan welkom, als de medewerkers er zijn tenminste. Ze werken maar tot 11u30 en tijdens hun verlof worden ze niet vervangen wegens gebrek aan logistieke hulpen. De zorgkundigen verlichten het werk van de verpleegkundigen, maar zijn beperkt in wat ze mogen doen. De verpleegkundigen werken meer dan 40u per week en tijd om recup op te nemen is er niet. Het is een vicieuze cirkel.

Ook de opleiding tot verpleegkundige is niet te onderschatten. Mijn zus is samen met (maar) 30 enthousiastelingen gestart aan de opleiding. Ondertussen is de helft daarvan al een andere weg opgegaan. En eerlijk, je kan het niemand kwalijk nemen. Drukke lesdagen om de weken stage af te lossen, de onregelmatige uren tijdens de stages, de stageopdrachten bij thuiskomst en proberen om nog wat te studeren, want de examens zijn er ook nog. Veel ruimte voor ontspanning is er helaas niet voor mijn zus. In het vierde jaar zijn er 32 weken stage, zonder enige vergoeding of kilometervergoeding, terwijl ze wel al als volwaardig verpleegkundige moet meedraaien. Na haar vierjarige opleiding wil ze nog wat verder studeren in de zorgsector en ze is zeker niet alleen. Veel instroom op de arbeidsmarkt zal er uit haar lichting niet zijn. Wetende dat er honderden vacatures zijn en er door uitstroom iedere dag vacatures bijkomen, is dit een put die niet gevuld kan geraken. Mijn zus hoort minimum één keer per week dat ze nooit zal moeten zoeken achter een job, het is een magere troost.

Het initiatief van het applaus tijdens de lockdown was mooi en hartverwarmend, maar de werkdruk werd er niet minder door. Het speciale muntstuk van 2€ als eerbetoon aan het zorgpersoneel?  Geen idee wat de meerwaarde was. Mevrouw Crevits, als nieuwe minister van welzijn hebt u zonder twijfel een drukke agenda. Tijd om eens een paar dagen mee te helpen op het werkveld, zal u waarschijnlijk niet hebben. Nochtans zou er heel veel duidelijk worden.  

Het water staat mijn zus, haar medestudenten, de verpleegkundigen en alle zorgpersoneel aan de lippen. Gelukkig is hun idealisme voorlopig sterker dan de wil om op te geven. Er moeten dringend structurele veranderingen komen, liever vandaag dan morgen. De oplossingen op hele korte termijn liggen niet voor het rapen. Ik snap dat dit een hele moeilijke puzzel is en budget zal, zoals bij alles tegenwoordig, het grote struikelblok zijn. Iedereen is het zorgpersoneel heel dankbaar, maar met woorden alleen komen er geen structurele maatregelen. En die zijn meer dan nodig. Zorg voor mijn zus en de andere helden uit de zorg.

2. Fleur Foré – Prinses Elisabeth

3. Yasmine Bekkali – Hoop heeft een einde

Labels: Cultuurregio Thema | hoofdthema Thema | subthema Kunst & Cultuur Thema | subthema Mens & Maatschappij Thema | subthema Religie & Zingeving Thema | subthema Taal Vaste organisatie-brede koepelactiviteit