Van drukpersen tot dadelpalmen: Museum Plantin-Moretus bloeit open in 2026
In 2026 kruisen verschillende paden van de geschiedenis elkaar in Museum Plantin-Moretus. Het museum viert feest, en daar mag Davidsfonds niet op ontbreken. “Het is de allereerste keer dat we op die manier samenwerken”, zegt Joost Depuydt, curator in Museum Plantin-Moretus.
Met ‘Botanica in beeld’ komt Plantin-Moretus letterlijk en figuurlijk in de bloemetjes te staan. Het museum heeft dan ook reden tot vieren. Volg even mee: in 2026 is het exact 450 jaar geleden, van 1576, dat drukkerij Plantijn naar de Vrijdagmarkt verhuisde. Het is exact 150 jaar geleden, van 1876, dat de familie Moretus het complex verkocht aan de stad, alvorens het 1 jaar later officieel een museum werd. Én het is de 500ste verjaardag van botanicus Carolus Clusius, een van de 16de-eeuwse grondleggers van de moderne plantenkunde. Veel van zijn geschriften zijn uitgegeven en bewaard door … Jawel, Plantin-Moretus.
Geen flauw benul
Reden genoeg voor het museum om de feestelijke expo Botanica op poten te zetten, en Davidsfonds deelt graag in die vreugde: Academie organiseert een webinar ter verrijking van een gegidst bezoek aan ‘Botanica in beeld’. “Bezoekers hebben vaak geen flauw benul van het hele proces dat voorafgaat aan een tentoonstelling inrichten”, vertelt curator Joost Depuydt, die het webinar zal leiden. “Met een webinar dat inzicht geeft in de totstandkoming, beleef je een expo met andere ogen. Op die manier krijg je diepere inzichten bij wat je ziet.”
“Het is de eerste keer dat we op deze manier samenwerken met Davidsfonds. Ik ben heel enthousiast over het veelbelovende concept en bijzonder nieuwsgierig naar de reacties van de bezoekers.”
Dadelpalmen uit kelderroosters
Zeker bij deze expo kan het boeiende perspectieven openen, want Botanica moet een totaalbeleving worden, vervolgt Depuydt. Museum Plantin-Moretus haalt de wereld binnen in haar muren. “We hebben vijf thema’s afgebakend: wilde planten, bomen, paddenstoelen, sierbloemen en groenten en fruit. Per thema hebben we inhoudelijke keuzes gemaakt in overleg met externe experts, zoals Natuurpunt voor het thema wilde planten. Het gaat vaak over bijzondere planten die in de stad of haven hier te vinden zijn, maar die mensen niet snel herkennen.”
“Zo heeft de stad Antwerpen er sinds kort enkele bijzondere inwoners bij: dadelpalmen. Die exotische bomen groeien ‘in het wild’ in Vlaanderen omdat mensen de pitten van hun dadels op straat gooien. Die belanden in keldergaten en vinden daar de ideale vochtige omgeving om te ontkiemen. Schrik dus niet de volgende keer dat je een palmboom uit een kelderrooster ziet groeien.” (lacht)
“Dit verhaal en nog veel meer presenteren we in Botanica”, glundert Joost Depuydt. “We willen de diversiteit en schoonheid van de plantenwereld tonen en hoe kunstenaars en wetenschappers deze hebben afgebeeld doorheen de eeuwen.”
De ontzagwekkende omzwervingen van de tomaat
Daar duikt de jarige Clusius weer op. De grondlegger van de Westerse botanica was de eerste die systematisch paddenstoelen beschreef en die interesse had in exotische planten, zoals de aardappel. “Hij heeft de aardappel niet naar deze contreien gebracht, maar ‘geschreven’, en op veel vlakken echt pionierswerk verricht”, vertelt Depuydt. “We hebben de eerste Westerse tekening van een aardappelplant in onze collectie, maar omdat die enkele jaren geleden al eens vertoond is, kunnen we die – bewaringstechnisch – niet opnieuw tonen. Niet getreurd: we hebben wel het verhaal over de ontzagwekkende omzwervingen van de tomaat en hoe die in onze keuken beland is.”
“Ook uitzonderlijk: bij Museum Plantin-Moretus beschikken we over een unieke collectie van zo’n 4000 botanische houtblokken. Die dienden om afbeeldingen en illustraties van planten in boeken te drukken. Er zijn ook brieven van Clusius met zijn uitgevers bewaard gebleven. Je kan daarin heel gedetailleerd de evolutie van een drukwerk in die tijd volgen. Hoe wil Clusius zijn illustraties? Waar is hij niet tevreden over? Welke bijschriften horen bij welke afbeelding? Enzovoort.”
Levende aanvulling op de expo
Parallel aan de expo zal de groendienst van de stad ook de binnentuin van het museum extra fleurig aanplanten. De tuin van het museum is sowieso al een oase van rust in het drukke Antwerpen, maar krijgt dit voorjaar dus nog meer cachet. Het wordt een levende aanvulling op de expo binnen. Daarnaast dragen vijf dichters, waaronder de Antwerpse stadsdichter, een passend gedicht op aan elk thema. Botanica is een niet te missen totaalbeleving.
-
Met Davidsfonds Academie naar Museum Plantin-Moretus!
BOTANICA IN BEELD
Zaterdag 21 maart t.e.m. zondag 2 augustus 2026 in Museum Plantin-Moretus, Vrijdagmarkt 22 in Antwerpen.
Wees erbij: webinar door Joost Depuydt op dinsdag 31 maart (20 tot 21 uur) en bezoek aan expo en tuin op do. 2 april (10 tot 12.30 uur).
Inschrijven kan HIER!