Persbericht: De Sint-Antoniusvieringen en volksdevotie in ons land
Cursus over immaterieel cultureel erfgoed in Vlaanderen en Brussel
17 december 2022 – GLABBEEK. De beslissing om de Sint-Antoniusvieringen als immaterieel erfgoed te erkennen is nog niet rond, maar Davidsfonds Academie organiseert op 31 januari wel al een cursus over volksdevotie en heiligenverering in Vlaanderen en Brussel. Het idee kwam van Glabbekenaar Danny Pieraets, voorzitter van Davidsfonds Glabbeek en vrijwilliger bij Davidsfonds Academie.
Tekst: Marjolein Goris
“Eind vorig jaar werd er een initiatief gelanceerd om Sint-Antoniusvieringen te laten erkennen als immaterieel erfgoed. In de loop van januari verwachten we dat die erkenning in de bus valt. Ik vond het dus een ideaal moment om een cursus te organiseren over heiligenverering in Vlaanderen en Brussel en stapte met mijn voorstel naar Davidsfonds Academie,” legt Danny Pieraets uit.
Bijleren over volksdevotie in Vlaanderen en Brussel
Op 31 januari organiseert Davidsfonds Academie een cursus van drie sessies over volksdevotie. Hans Geybels is expert in religieuze volkscultuur en staat stil bij de evolutie van al die feesten, het fenomeen van de heiligenverering en het ritueel van de bedevaart. Niet alleen het verhaal van Sint-Antonius maar ook andere legendes komen aan bod. De cursus is een samenwerking van vrijwilligers uit Glabbeek, Hoegaarden, Bierbeek en Tienen. Een nieuw samenwerkingsverband dat nu zijn tweede initiatief op poten zet. Inschrijven kan nog via de website van Davidsfonds Academie: davidsfonds.be/academie.
Het verhaal van Sint-Antonius Abt
In zijn eigen tijd stond Sint-Antonius Abt of Sint-Antonius van Egypte bekend voor zijn kluizenaarschap. Hij zwoer alle wereldlijke kostbaarheden af. Maar Sint-Antonius Abt wordt ook Sint-Antonius met het varken genoemd. Die naam werd pas later aan de kluizenaar toegekend. In de middeleeuwen verzorgden de Antonieten, volgers van de heilige en een belangrijke verplegersorde, niet alleen armen en zieken, maar ook varkens die vrij mochten rondlopen op hun erf. Op 17 januari, de naamdag van de heilige, slachtten de volgers de varkens en verdeelden ze het vlees onder de armen. Zo werd Sint-Antonius Abt de heilige van mens en dier.
Bovendien is de legende de aanleiding tot de Sint-Antoniusvieringen die vaak in de vorm van grote misvieringen en volksfeesten plaatsvinden. Het Centrum Agrarische Geschiedenis, Histories en PARCUM dienden daarom eerder dit jaar de aanvraag in om de vieringen als immaterieel cultureel erfgoed te laten erkennen.
Immaterieel erfgoed vandaag
De vieringen zijn meer dan alleen kerkdiensten. Verenigingen in heel Vlaanderen en Brussel verkopen erna namelijk varkensvlees. “Onze afdeling voerde een twintigtal jaren geleden opnieuw een oude traditie in, waarbij er na de misviering ter ere van Sint-Antonius Abt varkenskoppen per opbod worden verkocht. De verkoop trekt veel volk en de ruime opbrengt gaat steeds naar een goed doel”, vertelt Danny Pieraets, voorzitter van Davidsfonds Glabbeek.
Coverfoto (c) Gert Janssens, Pastorale Zone Sint-Franciscus, Glabbeek
